Νέος Κύκλος Κωνσταντινουπολιτών

Για να ιδρυθεί ένας Σύλλογος ή πρέπει να προϋπήρχε ένας παλαιότερος που έχει διαλυθεί ή να δημιουργείται ο Σύλλογος αυτός για πρώτη φορά επειδή η εσωτερική ανάγκη μιας ομάδας ατόμων συμπίπτει με τις εξωτερικές συνθήκες της ζωής που καθιστούν αναγκαία, επιβάλλουν κατά κάποιο τρόπο, την ίδρυσή του.

Η ίδρυση του Νέου Κύκλου Κωνσταντινουπολιτών στην Αθήνα μπορούμε να πούμε πως στηρίζεται στο σύνολο των αιτιάσεων που αναφέρονται πιο πάνω. Στην ύπαρξη δηλαδή παλαιότερων Συλλόγων αλλά και στις συνθήκες που κατέστησαν αναγκαία την σύμπηξη ενός νέου.

Σχετικά με την ύπαρξη παλαιοτέρου Συλλόγου θα πρέπει να αναφέρουμε ότι από τα μέσα περίπου του 19ου αιώνα, με πρώτο και ανεπανάληπτο σε δράση και προσφορά τον Ελληνικό Φιλολογικό Σύλλογο (1863), στην Κωνσταντινούπολη ιδρύθηκε ένα πλήθος Συλλόγων με σκοπούς φιλανθρωπικούς, πολιτιστικούς, αθλητικούς και άλλους. Σε περιόδους ακμής της Ρωμιοσύνης της Πόλης ο αριθμός αυτών των Συλλόγων είχε ξεπεράσει τους …500.

Αυτό το πλούσιο Συλλογικό παρελθόν, απετέλεσε αφ’ ενός μία μεγάλη παράδοση για τους Κωνσταντινουπολίτες και αφ’ ετέρου - μέσα σε ένα κλίμα, στην καλλίτερη των περιπτώσεων αδιάφορο, γενικώς αρνητικό και συχνά εχθρικό, χωρίς κρατική μέριμνα και επιχορηγήσεις - διαμόρφωσε μια συγκεκριμένη στάση ζωής για τα κοινά, που είχε ως αποτέλεσμα την πλούσια σε έργο πνευματική, φιλανθρωπική και αθλητική ζωή των Ελλήνων της Πόλης.

Όσον αφορά στις συνθήκες που επέβαλαν την ίδρυση του Συλλόγου στην Αθήνα, θα πρέπει να αναζητήσουμε πρώτα τα αίτια που ανάγκασαν τους Κωνσταντινουπολίτες να εγκαταλείψουν τη γενέθλια γη τους.

Μισόν αιώνα πριν απ’ τους «βανδαλισμούς»…

Θα ανατρέξουμε λοιπόν σε όσα συνέβησαν μισόν αιώνα πριν στην Κωνσταντινούπολη και συγκεκριμένα στα γεγονότα της 6ης – 7ης  Σεπτεμβρίου του 1955:

Με πρόσχημα την έκρηξη μίας βόμβας στον κήπο του Τουρκικού Προξενείου στη Θεσσαλονίκη, που προκάλεσε ζημιές στο συνεχόμενο πατρικό σπίτι του Κεμάλ Ατατούρκ – γεγονός που, όπως εξακριβόθηκε αργότερα και παραδέχθηκε επισήμως η Τουρκία, είχε σκηνοθετηθεί από την ίδια – η τουρκική κυβέρνηση εξαπέλυσε τον φανατισμένο όχλο εναντίον των Ελλήνων της Πόλης, που επιδόθηκε με απίστευτο πρωτογονισμό, σε βανδαλισμούς κατά των περιουσιών τους. Ο απολογισμός της καταστροφής ήταν πέρα από κάθε πρόβλεψη, ακόμα και των οργανωτών του διωγμού!

Για όσους θα ήθελαν να πληροφορηθούν περισσότερα στοιχεία και την έκταση των γεγονότων της 6ης – 7ης Σεπτεμβρίου, μπορούν να προμηθευθούν το βιβλίο του Δημ. Καλούμενου «Η Σταύρωση του Χριστιανισμού» από τα γραφεία μας.

Και οι στόχοι των Τούρκων είχαν επιτευχθεί απολύτως..

Αφ’ ενός εκδηλώθηκε η αντίθεση της τουρκικής κυβέρνησης προς την Ελλάδα, για το θέμα της Κύπρου, και αφ’ ετέρου δρομολογήθηκε ο οριστικός αφανισμός της Ρωμιοσύνης της Πόλης – που αποτελούσε Μειονότητα αναγνωρισμένη, με δικαιώματα και εγγυήσεις που απορρέουν από τη συνθήκη της Λωζάννης.

Η τόσο ευαίσθητη, σε ό,τι αφορά στα δικαιώματα ορισμένων Μειονοτήτων, Διεθνής Κοινή Γνώμη, δεν συγκινήθηκε αλλά και η τιμωρία των ενόχων – κυρίως για άλλους λόγους και παρεμπιπτόντως, για τα συγκεκριμένα γεγονότα – λίγα χρόνια αργότερα, ελάχιστα ωφέλησε τους Έλληνες της Πόλης, οι οποίοι αριθμούσαν τότε 150.000.

Ήδη, σχεδόν αμέσως μετά από τα γεγονότα, κατά τους τελευταίους μήνες του 1955, πολλοί Κωνσταντινουπολίτες είχαν αρχίσει να εγκαταλείπουν τα σπίτια και τις δουλειές τους για να έλθουν να εγκατασταθούν στην Ελλάδα. Καθώς οι Τουρκικές Αρχές με κάθε ευκαιρία έδειχναν καθαρά πλέον ότι ήταν αποφασισμένες να εξαναγκάσουν τους Έλληνες (Ρωμηούς) να εγκαταλείψουν τον τόπο τους, η διαρροή του ελληνικού πληθυσμού εντάθηκε κατά τα επόμενα χρόνια, ενώ οι απελάσεις των Ελλήνων υπηκόων έδωσαν τη χαριστική βολή στην άλλοτε ακμάζουσα Ελληνική Μειονότητα της Πόλης.

Από το έτος 1963

Οι Κωνσταντινουπολίτες που εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα σύντομα αισθάνθηκαν την ανάγκη δημιουργίας ενός Συλλόγου, μίας εστίας που θα τους πρόσφερε θαλπωρή, συμπαράσταση και ηθική αποκατάσταση. Το 1963, οι Αγαμέμνων Ζαχαριάδης, Αλέξανδρος Δημητρακόπουλος και Γεώργιος Κούρτελης αποφάσισαν να δραστηριοποιηθούν.

Κάλεσαν μερικούς Κωνσταντινουπολίτες που είχαν διακριθεί στην Πόλη για το έργο και την προσφορά τους στα κοινά, τους εξέθεσαν τις προθέσεις και τις απόψεις τους και ζήτησαν τη συνεργασία τους.

Σύντομα σχηματίστηκε μία επιτροπή η οποία ασχολήθηκε με την κατάρτιση του Καταστατικού του Συλλόγου και στις 9 Νοεμβρίου του 1963, σε ειδική συνεδρίαση, το Καταστατικό εγκρίθηκε από τα είκοσι ιδρυτικά μέλη και εν συνεχεία επικυρώθηκε από το Πρωτοδικείο Αθηνών.

Οι ιδρυτές του Συλλόγου, με το σκεπτικό ότι θα έπρεπε να τονιστεί η ιδιαιτερότητα των συνθηκών της ίδρυσής του από Κωνσταντινουπολίτες που ήλθαν στην Αθήνα μετά το 1955 – μετά από τον πρώτο κύκλο προσφύγων που τον απετέλεσαν όσοι είχαν έλθει το 1922 και είχαν ιδρύσει τα δικά τους σωματεία – αλλά έχοντας και ως σημείο αναφοράς τη Λέσχη της Πόλης «Cercle d’ Orient» τον ονόμασαν

 «ΝΕΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΩΝ»

 Το επταμελές τότε πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου, συνεχίζοντας την παράδοση των διαφόρων Συλλόγων της Πόλης που είχαν τον προστάτη άγιό τους και όριζαν την ημέρα εορτασμού της μνήμης του αγίου ως ημέρα γιορτής του Συλλόγου, έθεσαν το Σύλλογο υπό την αιγίδα του Πρωτοκλήτου μαθητή του Ιησού και ιδρυτή της Επισκοπής Κωνσταντινουπόλεως Αποστόλου Ανδρέου τονίζοντας με αυτό τον τρόπο τους αρρήκτους δεσμούς τους με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και με την Πόλη τους.

Σκοπός του Συλλόγου – σύμφωνα με το πρώτο καταστατικό του ήταν «η αδελφική επικοινωνία και αλληλογνωριμία των εκ Κωνσταντινουπόλεως καταγομένων και από του έτους 1955 και εντεύθεν εγκατασταθέντων εν Ελλάδι ομογενών».

Τα εκάστοτε Διοικητικά Συμβούλια, πιστά στην εφαρμογή αυτού του άρθρου, καθιέρωσαν εκδηλώσεις επετειακού χαρακτήρα ενώ οργανώνουν τακτικά εκδρομές, συνεστιάσεις, συναυλίες, διαλέξεις και γενικώς φροντίζουν ώστε να διατηρούνται οι επαφές όχι μόνο μεταξύ αυτών που συνδέονται με τους δεσμούς που δημιούργησε ο κοινός τόπος καταγωγής, τα κοινά βιώματα και η νοσταλγία για την ιδιαίτερη πατρίδα τους αλλά και των παιδιών τους που γεννήθηκαν στην Αθήνα.

Στα πλαίσια πάντα της προσπάθειας διατήρησης μίας τακτικής επικοινωνίας με τα μέλη του Συλλόγου, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε την έκδοση ενός μηνιαίου ενημερωτικού δελτίου, το πρώτο φύλλο του οποίου εκδόθηκε το Δεκέμβριο του 1966. Από τότε εκδίδεται τακτικά, ενημερώνοντας τα μέλη και τους φίλους του Συλλόγου για τις προσεχείς εκδηλώσεις.

Μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί 509 φύλλα και από το 338ο φύλλο συμμετέχουν στην έκδοση η «Ένωση Κωνσταντινουπολιτών» και το «Σωματείο Ελλήνων Υπηκόων Απελαθέντων εκ Τουρκίας».

Επίσης, πρέπει να αναφερθεί η δραστηριότητα της Επιτροπής Κυριών η οποία συγκροτήθηκε σχεδόν αμέσως μετά τη σύμπηξη του Συλλόγου και εξακολουθεί πάντα να διενεργεί εράνους, δύο φορές το χρόνο, συγκεντρώνοντας σημαντικά ποσά που διατίθενται στους οικονομικά ασθενείς συμπολίτες μας.

Παράρτημα του Συλλόγου αποτελεί το «Καστρίτσειο Μουσείο». Είναι ένα ίδρυμα Πολιτισμού της Κωνσταντινουπόλεως και της Μικράς Ασίας και εδρεύει στην Φιλοθέη, στην λεωφόρο Καποδιστρίου 17.

Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί και το «Κοσμέτειο Κληροδότημα», το οποίο βρίσκεται στο Νέο Ηράκλειο, στην λεωφόρο Ηρακλείου 476. Στην διοίκησή του ο Σύλλογός μας, έχει ενεργό, επίσης, ρόλο.

ΙΔΡΥΤΙΚΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

«ΝΕΟΣ  ΚΥΚΛΟΣ  ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΩΝ»

ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ   ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ του Οδ.

ΑΜΑΝΑΤΙΔΗΣ  ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΥ  ΑΝΤΩΝΙΟΣ

ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ   ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

ΖΑΡΒΑΝΟΣ  ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ  ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ

ΘΕΟΧΑΡΗΣ   ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ

ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ  ΙΑΚΩΒΟΣ

ΚΑΠΑΡΙΑΣ  ΙΩΑΝΝΗΣ

ΚΑΡΑΜΠΑΤΟΣ  ΙΩΑΝΝΗΣ

ΚΟΥΡΤΕΛΗΣ   ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΚΟΥΡΤΕΛΗΣ   ΣΤΕΦΑΝΟΣ

ΚΟΥΤΟΥΜΑΝΗΣ  ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

ΚΟΥΤΟΥΜΑΝΗΣ  ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΚΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ  ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

ΛΑΣΚΑΡΗΣ   ΦΕΡΝΑΝΔΟΣ

ΛΙΓΝΟΣ  ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

ΠΑΓΩΝΗΣ  ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ  ΙΩΑΝΝΗΣ

ΠΟΛΕΤΗΣ  ΙΟΥΛΙΟΣ

ΣΚΑΡΜΠΟΥΝΗΣ  ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΤΣΙΤΟΥΡΗΣ  ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΤΣΙΤΟΥΡΗΣ  ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Το κτίριο αποτελείται από 33 αυτοτελή διαμερίσματα και δημιουργήθηκε από τον απελαθέντα εκ Τουρκίας, ζάμπλουτο Κωνσταντινουπολίτη επιχειρηματία Κίμωνα Κοσμέτο, από τους κυριότερους μετόχους των «Αλευρόμυλων Ανατολής» καθώς και άλλων Κωνσταντινουπολιτών.  Η λειτουργία του Κοσμετείου δεν επιβαρύνει την ομογένεια καθώς τα έξοδα για τη θέρμανση, τον ηλεκτρισμό και την υδροδότηση του κτιρίου εξασφαλίζονται από τη δωρεά του αειμνήστου Κοσμέτου ενώ η καθημερινή διατροφή των διαμενόντων στο κτίριο εξασφαλίζεται από το συσσίτιο της ενορίας.

        Ο Σύλλογος «Νέος Κύκλος Κωνσταντινουπολιτών» έχει ενεργό ρόλο στη διοίκηση του Κοσμετείου.

ΚΑΣΤΡΙΤΣΕΙΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

Λεωφόρος Καποδιστρίου 17, Φιλοθέη

        Το Μουσείο στεγάζεται σε οικόπεδο 1031 τ.μ. σε διόροφη μονοκατοικία η οποία αποτελέι σημαντικό δείγμα αρχιτεκτονικής του Μεσοπολέμου με έντονη τη σφραγίδα Bauhaus.

        Το ισόγειο του κτιρίου καλύπτει μία επιφάνεια 139,37 τ.μ. και ο όροφος - λόγω των εξωστών - 158,63 τ.μ.  Στο βάθος του κήπου επάρχει βοηθητικό κτίσμα το οποίο καλύπτι 40 τ.μ. περίπου.

        Η αείμνηστη Ελένη Καστρίτση, ιδιοκτήτρια του ακινήτου, Πολίτισσα και η ίδια, εκτιμώντας το έργο του Συλλόγου «Νέος Κύκλος Κωνσταντινουπολιτών» του κληροδότησε το κτίριο υπό τον όρο να οργανωθεί και να λειτουργήσει στους χώρους του Μουσείο αφιερωμένο σε Κωνσταντινουπολιτές και Μικρασίατες καλλιτέχνες.

        Ο Σύλλογος παρέλαβε το κτίριο από τον διαχειριστή της διαθήκης το καλοκαίρι του 1993 και η τελετή έναρξης της λειτουργίας του πραγματοποιήθηκε το Φεβρουάριο του 1994.

    Η μελέτη και η επίβλεψη για τη διαμόρφωση των χώρων, πραγματοποιήθηκε χάρη στην αφιλοκερδή προσφορά εργασίας Κωνσταντινουπολιτών αρχιτεκτόνων, ενώ τα έξοδα των εργασιών και οι προθήκες για τα εκθέματα συγκεντρώθηκαν χάρη στις προσφορές συμπολιτών μας επίσης.  Ακόμη και τα πρώτα εκθέματα συγκεντρώθηκαν χάρη στις προσφορές οι οποίες συνεχίζονται πάντα καθώς ο σκοπός του μουσείου είναι η συγκέντρωση, διαφύλαξη και προβολή της πλούσιας πολιτισμικής κληρονομιάς της Πόλης που επί αιώνες υπήρξε η μητρόπολη του Ελληνισμού αλλά και της Μικράς Ασίας με την ποικίλη μακραίωνη παράδοση.